روش های درمان اگزما

اگزما نوعی بیماری پوستی است که علائمی مثل قرمزی و خارش را به همراه دارد. این بیماری پوستی منجر به ایجاد لکه های پوستی قرمز، ملتهب، ترک خورده، خارش دار و زبر می شود و گاهی ممکن است منجر به ایجاد تاول نیز شود. در این سری از مقالات کلینیک قوی سفید همراه باشید تا شما را با روش های درمان اگزما آشنا کنیم.

اگزما چیست؟

اگزما یکی از بیماری های پوستی بسیار شایع است. این بیماری پوستی زمانی رخ می دهد که لایه محافظتی پوست ضعیف عمل می کند. در واقع در صورتی که یک مانع قوی بر روی پوست نباشد، رطوبت به راحتی از پوست خارج شده و باکتری ها و ویروس ها نیز به داخل پوست راه پیدا می کنند که این مشکل باعث ایجاد اگزما و بروز علائمی مثل خشکی پوست، قرمزی پوست، خارش پوست و …. به خصوص در نواحی پوست صورت، دست، پا و داخل و پشت زانوها می شود.

انواع اگزمای پوستی

این بیماری پوستی انواع مختلفی دارد و از نظر ظاهری و محلی از بدن که ظاهر می شوند می تواند متفاوت باشد. از جمله شایع ترین انواع اگزمای پوستی عبارتند از:

• اگزما پوستی آتوپیک: اصولا در مراحل ابتدای این نوع اگزمای پوستی، با قرمزی پوست بدن و ضایعات خارش دار ظاهر می شوند و به قسمت های داخلی آرنج، پشت زانو و جلوی گردن کشیده می شوند. خاراندن و خراشیدن این ضایعات پوستی باعث ترشح مایع و پوسته ریزی می شود. درمان اگزمای پوستی آتوپیک اصولا به طور موقت با داروهای سبک امکان پذیر است اما این بیماری مجدد عود پیدا می کند. 
• اگزمای تماسی: این نوع اگزمای پوستی در اثر تماس پوست با مواد تحریک کننده پوست ایجاد می شود. این ضایعات پوستی قرمز رنگ هستند و همراه با سوزش و خارش هستند که ممکن است به تاول نیز تبدیل شوند.
• اگزمای پوستی سبورئیک: این عارضه پوستی باعث ایجاد لکه های فلس دار، قرمز شدن پوست و شوره سر مداوم می شود. اگزمای پوستی سبورئیک اصولا در مناطق چرب بدن مانند صورت، کمر و بالای قفسه سینه دیده می شود. این نوع اگزمای پوستی یک عارضه پوستی طولانی مدت است که به صورت دوره ای بهبود پیدا می کند و عود مجدد دارد. 
• درماتیت سوزش ‌آور: این نوع اگزما در اثر شستشوی بیش از حد پوست یا قرار گرفتن در معرض مواد سمی ایجاد می شود. 

علائم اگزمای پوستی چیست؟

• خشکی پوست
• خارش شدید پوست
• قرمزی و التهاب
• برآمدگی های پوستی
• پوسته پوسته شدن پوست

علت ابتلا به اگزمای پوستی چیست؟

در مورد علت ابتلا به اگزمای پوستی سابقه خانوادگی و ژنتیکی بیش از هر چیز مهم است؛ از جمله سایر محرک های تحریک کننده ایجاد اگزمای پوستی عبارتند از حساسیت های غذایی، خشکی پوست، استرس، تماس با مواد شیمیایی، عفونت، استعمال دخانیات و هورمون ها.

حساسیت های غذایی

برخی از مواد غذایی ممکن است منجر به ایجاد یا تشدید اگزمای پوستی شود. از جمله مواد غذایی حساسیت زا عبارتند از شیر گاو، سویا، تخم مرغ، غذاهای دریایی و … . احتمال دارد که بلافاصله یا پس از چند ساعت یا چند روز پس از خوردن این مواد غذایی علائم اگزما بروز پیدا کند. 

خشکی پوست

یکی دیگر از دلایل ایجاد اگزما خشکی پوست است. پوست در اثر کمبود رطوبت، قرار گرفتن به مدت طولانی در معرض آب گرم و .. دچار خشکی می شود که ممکن است بیماری اگزما را تشدید کند.

استرس

استرس را نمی توان جزء دلایل اگزما معرفی کرد اما می تواند به عنوان یک عامل تحریک کننده ایجاد اگزما باشد. استرس باعث تحریک پوست و سیستم ایمنی می شود که منجر به تحریک و تشدید اگزما می شود. 

تماس با مواد شیمیایی

یکی از عواملی که می تواند اگزما را تحریک کند تماس با مواد شیمیایی است. از جمله مواد شیمیایی که ممکن است در اثر تماس با پوست منجر به تحریک آن شود می توان به عطرها، رنگ ها و … اشاره کرده. 

عفونت

عفونت مسبب ایجاد اگزما نیست اما باکتری ها از طریق پوستی که دچار اگزما شده است به راحتی به داخل بدن نفوذ پیدا می کنند. 

استعمال دخانیات

استعمال دخانیات مانند تنباکو باعث تحریک پوست و در نتیجه تشدید اگزما می شود. 

هورمون ‌ها

یکی از عوامل ایجاد اگزما به خصوص در خانم ها هورمون ها می باشند. 

روش های تشخیص اگزمای پوستی

پزشکان برای تشخیص این عارضه پوستی نیازی به آزمایشات خاصی نیست و تنها با معاینات و شنیدن شرح حال بیمار می توانند متوجه این بیماری پوستی شوند. 

روش های خانگی درمان اگزما

برای درمان اگزمای پوستی ابتدا باید عوامل آلرژی زا یا به وجود آورده اگزما را شناسایی کرد و سپس بهترین روش درمان اگزما پوستی انتخاب می شود. در صورتی که علت اگزما، عوامل ژنتیکی باشد درمان کمی با چالش مواجه می شود. اما می توان با رعایت برخی نکات، علائم اگزمای ژنتیکی را هم تا حد زیادی کاهش داد. شایان ذکر است که در حال حاضر درمان قطعی اگزما برای انواع اگزما وجود ندارد بلکه روش های ارائه شده موقتی و تنها برای چند نوع اگزمای پوستی خاص هستند. 

حمام کردن با آب خیلی داغ یا سرد ممنوع

یکی از موارد بسیار مهم در درمان اگزمای پوستی این است که؛ از دوش گرفتن با آب خیلی داغ یا خیلی سرد پرهیز کنید. پس از حمام کردن پوست خود را با یک حوله نرم به آرامی خشک کنید و بلافاصله از مرطوب کننده های پوستی استفاده کنید.

استفاده از مرطوب کننده

استفاده از مرطوب کننده های مناسب اگزمای پوستی می تواند در درمان آن نقش بسزایی داشته باشد؛ به خصوص این مرطوب کننده ها برای درمان اگزما صورت بسیار مهم هستند. برای این کار از مرطوب کننده های مناسب پوست خشک استفاده کنید.

از خاراندن پوست خودداری کنید

خاراندن پوست باعث تشدید خشکی و تحریک شدن بیشتر پوست می شود. در صورتی که نمی توانید از خاراندن پوست خود دست بکشید می توانید از اسپری های ضد خارش بدون نسخه استفاده کنید. همچنین برای رفع خارش های شدید پوستی می توانید آنتی هیستامین بخورید.

لباس های راحت و پنبه ای بپوشید

از جمله محرک هایی که باعث خارش پوست می شود؛ گرما و تعریق هستند، که این مورد در فصول گرم سال بیشتر به چشم می خورد؛ بنابراین در مواقعی که هوا گرم و مرطوب است لباس های راحت و پنبه ای بپوشید.

از دستگاه بخور استفاده کنید

همان طور که بارها گفتیم خشکی پوست باعث تشدید اگزما می شود بنابراین با استفاده از دستگاه بخور می توانید رطوبت خانه را بیشتر کنید.

سایر روش های درمان اگزما

از جمله سایر روش های درمان اگزما پوستی عبارتند از:

• از محرک های تشدید کننده اگزما، دوری کنید.
• از روش درمانی فتوتراپی یا نوردرمانی استفاده کنید.
• از کرم ها و پمادهای حاوی کورتیزون استفاده کنید.
• از آلوئه ورا برای آب رسانی به پوست خود استفاده کنید.
• از ویتامین E استفاده کنید.
• از روغن نارگیل یا روغن درخت چای استفاده کنید. 

برای درمان اگزما چی بخوریم؟

درمان اگزما در برخی مواقع با رعایت تغذیه امکان پذیر است. برخی از غذاها مانند عدس، ماهی، برخی از میوه ها و سبزیجات، لوبیا، دارچین و زردچوبه خاصیت ضدالتهابی دارند و یک رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به اگزما هستند. شایان ذکر است که این افراد از مصرف مواد غذایی حساسیت زا مانند گوجه فرنگی، بادمجان، غذاهای فست فودی و سرخ شده که باعث تشدید علائم این بیماری می شود باید پرهیز کنند.

بهترین پماد برای درمان اگزما

متاسفانه در حال حاضر چیزی به اسم درمان قطعی اگزما وجود ندارد. بلکه پزشک با توجه به شرایط پوستی، نوع و شدت بیماری داروی خاصی را تجویز می کند. استروئیدها کمک شایانی به کاهش التهاب پوست می کنند اما تاثیرشان معمولا در زمان استفاده از این دارو است و در صورت قطع آن ممکن است مجدد بیماری پوستی شما عود کند. 

همچنین این پمادها ممکن است در دراز مدت باعث ایجاد چین و چروک و تغییر رنگ پوست شوند. بنابراین به هیچ عنوان بدون تجویز پزشک از هیچ نوع پماد، کرم و دارویی که تحت عنوان بهترین پماد برای اگزمای پوستی، بهترین کرم برای درمان اگزما، بهترین قرص برای درمان اگزما، بهترین روغن برای درمان اگزما و … شناخته می شوند استفاده نکنید. 

درمان اگزما در کودکان

• از پوشاندن بیش از حد نوزادان و کودکان با لباس های گرم پرهیز کنید. زیرا تعریق می تواند منجر به تشدید اگزمای پوستی شود. 
• برای جلوگیری از خاراندن پوست توسط نوزاد سعی کنید همیشه دستکش در دستان کودکتان باشد. 
• از مرطوب کننده های پوستی مناسب برای کودکان استفاده کنید.
• یکی از روش های درمان اگزما در نوزادان و کودکان آن است که از حمام کردن بیش از حد آنها خودداری کنید. کودکان و نوزادان تنها نیاز به هفته ای یک یا حداکثر دوبار استحمام در هفته دارند.
• از دستمال مرطوب فاقد الکل و مواد تحریک کننده پوست استفاده کند.
• از شامپو بچه های ضد اگزما استفاده کنید.

روش های درمان اگزما دست 

اگزمای دست (درماتیت) یک ضایعه پوستی بسیار شایع است. این نوع از اگزمای پوستی هم می تواند دلایل ژنتیکی داشته باشد و همچنین در اثر تماس با مواد تحریک کننده پوست ایجاد شود. 

اگزمای دست اصولا در افرادی دیده می شود که دست آنها به طور مداوم در معرض مواد شیمیایی یا شستشوی بیش از حد است مانند آشپزها، نیروهای خدماتی نظافت، آرایشگرها، پزشکان، پرستاران و … .

ممکن است پزشک شما برای درمان اگزما دست ترکیبی از روش های گفته شده را استفاده کند. گاهی نیز نیاز است که برای درمان این مشکل پوستی برای مدتی از آنتی بیوتیک های خوراکی استفاده کنید. همچنین امکان اینکه یک کرم یا پماد برای درمان اگزما دست تجویز کند. 

توجه داشته باشید که کرم ها یا پمادهای تجویز شده تحت عنوان کرم و پماد درمان اگزما باید به تنهایی روی پوست مالیده شوند و نباید به همراه سایر کرم های دست  یا مرطوب کننده ها به پوست مالیده شوند. گاهی نیز ممکن است نیاز به تجویز داروهای کورتونی برای درمان اگزمای دست باشد. 

در صورتی که روش های درمانی موثر نبودند حتما پزشک خود را در جریان بگذارید. همچنین در کنار روش های درمانی باید حواستان به این موضوع باشد که تماس دستانتان با مواد شیمیایی قوی و یا سایر مواد حساسیت زا به صفر برسد. 

حقایقی که باید در مورد بیماری اگزما بدانید

• برخی از مواد غذایی مانند لبنیات و آجیل ها می توانند علائم بیماری اگزما را ایجاد کنند.
• علائم اگزمای پوستی با توجه به سن افراد می تواند متفاوت باشد اما اصولا همراه با لکه های پوستی و پوسته پوسته شدن پوست است. 
• این بیماری در اثر برخی عوامل محیطی مثل دود و گرده ایجاد می شود.
• خوشبختانه روش های درمان اگزمای پوستی بسیار متنوع است و تا حد زیادی می توان علائم این بیماری پوستی را کنترل کرد. 
• این نکته را در نظر داشته باشید که این بیماری مسری و واگیردار نیست.

سوالات متداول درمان اگزما